जनकपुरधाम, फागुन २७ गते ।
भारतीय प्रोफेसर तथा कुटनीतिज्ञ डा.एसडी मुनी जनकपुर आउने भएका छन् ।
नर्थ साउथ कलेक्टिव्सको आयोजनामा भइरहेको मधेश विमर्श श्रृङ्खला अन्तर्गत ‘नेपाल-भारत सम्बन्ध और मधेश एवं पुस्तक चर्चा’ विषयक विमर्शमा भाग लिन उनी जनकपुर आउन लागेका हुन् ।
डा.मुनि उक्त विमर्श कार्यक्रमको प्रमुख वक्ता हुनेछन् । रमानन्द चोकस्थित रहेको नर्थ साउथको कार्यालयमा अगामी चैत ४ गते दिउँसो साढे तीनबजे उक्त विमर्श सुरु हुनेछ ।
कुटनीति, राजनीति, समाज एवं समसमायीक विषयमा चासो राख्ने आम नागरिक, बुद्धिजिवी, शिक्षक, राजनीतिज्ञ, विद्यार्थी लगायतका सम्पुर्ण वर्गलाई कार्यक्रममा सहभागी हुन खुल्ला रुपमा आह्वान गरेको आयोजक संस्थाका प्रतिनिधि मनोज साहले जानकारी दिए ।
नर्थ साउथ कलेक्टिव्सले मधेश विमर्श श्रृङ्खला अन्तर्गत मासिक रुपमा देशको समाजिक, आर्थिक, राजनीतिक तथा समसमायीक विषयमा कार्यक्रम आयोजना गर्दै आएको छ ।
मधेश विमर्श श्रृङ्खलाको यो कार्यक्रममा आउन लागेका डा. मुनि नेपालको राजनीति घटनाक्रम र नेपाल भारत सम्बन्धबारे लामो समयदेखि लेख्दै र बोल्दै आएका छन् ।
२०७२ सालमा संविधान जारी हुने बेला भएको मधेश आन्दोलन, संघीयता लगायतका मुद्दामा मधेशको पक्षमा वकालत गर्दा उनी नेपालमा व्यापक चर्चाका पात्र थिए ।
यद्दपी कुटनीतिक भूमिका, लेख, योगदान र ख्यातीले दक्षित एसियामै उनी चर्चा रहने व्यक्ति हुन् ।
को हुन् डा. एसडी मुनि ?
प्रोफेसर एस.डी. मुनि IDSA को कार्यकारी परिषद्को सदस्य हुन्।
करिब चालीस वर्षसम्म, उनले जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालय (1974-2006), सिङ्गापुरको राष्ट्रिय विश्वविद्यालय (2008-2013), बनारस हिन्दू विश्वविद्यालय (1985-86), र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध र दक्षिण एसियाली अध्ययनहरूमा अध्यापन, सञ्चालन र अनुसन्धानको निरीक्षण गरे।
उनले UNSC सुधार (2005) मा एसई एसियाली देशहरूमा भारतको विशेष दूतको रूपमा सेवा गरे र नोम पेन्ह, कम्पुचेआमा आयोजित पेरिस शान्ति सम्मेलनको 50 औं वार्षिकोत्सव समारोहमा भारतको विदेश मन्त्रीको प्रतिनिधित्व गरे।
उनी लाओ पिपुल्स डेमोक्रेटिक रिपब्लिक (१९९७-९९) मा भारतका राजदूत पनि थिए। प्रो. मुनिलाई सन् १९९०-९१ मा भारतको पहिलो गठन गरिएको राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार बोर्डमा मनोनीत गरिएको थियो।
एसडी मुनि क्षेत्रीय रणनीतिक अध्ययन केन्द्र, कोलम्बो, श्रीलंकाका संस्थापक कार्यकारी सदस्य थिए र इन्स्टिच्युट फर डिफेन्स स्टडीज एण्ड एनालाइजेस (IDSA), नयाँ दिल्ली, भारतको कार्यकारी परिषद्मा पनि काम गरे ।
सन् २००५ मा उनलाई विदेशी नागरिकको लागि श्रीलंकाको सर्वोच्च राष्ट्रिय सम्मान ‘श्रीलंका रत्न’ प्रदान गरिएको थियो। द इन्स्टिच्युट अफ नेशनल सेक्युरिटी स्टडीज श्रीलंका, कोलम्बोले उनलाई सन् २०१६ मा मानार्थ विशिष्ट फेलोको रूपमा सम्बद्धता प्रदान गरेको थियो।
जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालय जहाँ उनी अन्तर्राष्ट्रिय राजनीति क्षेत्र अध्ययनको प्रतिष्ठित अप्पादोराई अध्यक्ष थिए, उनलाई सन् २०१४ मा मा प्रोफेसर इमेरिटसको हैसियत दिएर सम्मानित गरियो ।
अक्टोबर 2014 मा, उनले श्री वेंकटेश्वर विश्वविद्यालय, तिरुपतिबाट “लाइफ टाइम एचिभमेन्ट अवार्ड” पनि प्राप्त गरे। उनी विभिन्न विश्वविद्यालयका उपकुलपति र संकाय सदस्य नियुक्तिका लागि छनोट समितिमा बस्दै आएका छन् ।
उनलाई सन् १९८५ मा सोभियत संघको हिस्साको रूपमा सोचीमा शान्ति क्षेत्रको रूपमा हिन्द महासागरसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघको विशेष समितिलाई सम्बोधन गर्न आमन्त्रित गरिएको थियो।
झण्डै तीस पुस्तक र मोनोग्राफ र २०० भन्दा बढी शोधपत्रका लेखक तथा सम्पादक, प्रो. भारतका दुई प्रतिष्ठित त्रैमासिक पत्रिकाहरू, द साउथ एसिया जर्नल (पछि इन्डियन काउन्सिल फर साउथ एशियन कोअपरेसनद्वारा सुरु गरिएको दक्षिण एसियाली सर्वेक्षण) र इन्डियन फरेन अफेयर्स जर्नल (भारतीय कूटनीतिज्ञहरूको संघका लागि) को संस्थापक सम्पादक पनि थिए।
